Schaapskooi
Bijzonder was dat in de negentiende eeuw grote kuddes vanuit de Peel naar de markten in Parijs of zelfs Londen trokken. In de eerste helft van de twintigste eeuw kwam vrijwel een einde aan de lange traditie door grote ontginningen, herindeling van het landschap en ander mestgebruik. In de jaren zestig en zeventig van de vorige eeuw kwam vanuit toeristisch oogpunt een beweging op gang om de kuddes te behouden. Weer later kwam vanuit ecologisch oogpunt belangstelling voor inzet van kuddes voor heidebeheer. Door begrazingsbedrijven wordt een herder ingezet als seizoensarbeider, zonder binding met zijn gronden en met kuddes van wisselende samenstelling. De traditioneel werkende herders willen dat tij keren.
App data
Schaapskooi
schaapskooi bij Lemeler Esch
punt
schaapskooi
Camping: Lemeler Esch
Bron: Beeld: Rijksmuseum / Tekst: Immaterieel Erfgoed
In Nederland worden al vele eeuwen schapen gehouden. Vanwege hun goede kwaliteit mest werden schaapskuddes ingezet om schrale heide- en zandgronden te begrazen. De mest werd vervolgens gebruikt om de akker- en landbouwgronden mee te verbeteren. De meeste herders waren vroeger gebonden aan een dorp of gemeenschap waarvandaan zij dagelijks met hun kudde naar de heide trokken. Vanaf de zestiende eeuw waren in de dorpen potstallen te vinden, waar de kuddes overnachtten en overwinterden. Leuk detail is de aanbeveling in een boek uit 1835 om met de kudde ’s ochtends naar het westen te trekken en ’s avonds naar het oosten – tegen de zon in – waardoor de schapen hun kop uit de warme zon hielden. // Prent
Adriaen van de Velde, Twee liggende schapen, 1670
